Lois 02
LALANA FEHIZORO LAHARANA FAHA-2007-039 ny 14 Janoary 2008
Mikasika ny
filankevitra ambony momba ny Mpitsara
(J.O. n° 3173 du
14/03/2008)
Ny
Antenimierampirenena sy ny Antenimierandoholona no nandany tamin’ny fivoriana
nataony avy ny 18 desambra 2007 sy
tamin’ny 20 desambra 2007;
NY FILOHAN’NY REPOBLIKA,
Araka
ny Lalāmpanorenana,
Araka
ny fanapahana laharana faha-04-HCC / D3 tamin’ny 9 janoary 2008; nataon’ny Fitsarana
Avo momba ny Lalampanorenana;
No mamoaka hampanan-kery ny lalana
izay toy izao ny andinindininy:
Andininy voalohany - Araka ny
fepetra voalazan'ny andininy faha-103 ao amin'ny Lalāmpanorenana, ny Filohan'ny
Repoblika no miantoka ny fahaleovantenan'ny Fitsarana. Amin'izany dia manampy
azy ny Filankevitra ambony momba ny mpitsara izay izy no Filohany.
Noho io andraikitra io, ny Filankevitra ambony momba ny
mpitsara no mitandro manokana ny fahaleovantenan'ny Fitsarana.
Ferana amin'ny alālan' izao lalana fehizoro izao ny
fandaminana sy ny fomba fiasa ary ny anjara raharahan'ny Filankevitra ambony
momba ny mpitsara.
LOHATENY VOALOHANY
IREO OLONA AO AMINY SY FOMBA FIASA
- Ny
Filohan'ny Repoblika, Filoha ;
- Ny
Mpitahiry ny Kasem-panjakana, Minisitry ny Fitsarana, filoha-lefitra ;
- Ny Filoha
voalohany sy ny Tonia Mpampanoa ao amin'ny Fitsarana tampony ;
- Mpitsara
iray avy ao amin'ny Fitsarana tampony misolo tena ireo rantsam-pitsarana
telo misy ao aminy ka voafidy teo amin’ny fivoriambe ;
- Mpitsara
fito voafidy ka ny dimy voafidy avy tamin’ny fari-piadidian’ireo fitsarāna
ambony, ny iray voafidy avy amin’ireo fitsarana misahana ny ady amin’ny
Fanjakana ary ny iray voafidy avy amin’ireo fitsarana misahana ny
fitantanam-bolam-panjakana.
Ireo
mpitsara miasa ao amin’ny Fitondran-draharaha foibe sy ireo nahazo alalana
hiasa any ivelan’ny fitsarana na alalana tsy ho eo amperin’asa dia afaka mifidy
na milatsaka ho fidina amin’ireo vondrona mpitsara ao amin’ny
fari-piadidian’ireo fitsarana ambony.
Ny
mpitsara dia azo fidina ao amin’ny vondrona izay ahafahany mifidy.
- Mpampianatra
roa avy amin’ny Oniversite voatendrin’ny fivorian’ny Filohan’ny Oniversite
eto Madagasikara ;
- Olona iray
ivelan’ny fitsarāna nosafidiana tamin’ny vondron’ny fiarahamonim-pirenena
misy eto Madagasikara ary avy amin’ireo kandidā natolotr’ireo fikambanana
mpikambana ;
Ny mpihavana sy ny fianakaviana hatramin’ny ambaratonga
faha telo ao anatiny ary ny vady dia tsy afaka ho samy mpikambana ao amin’ny
Filankevitra ambony momba ny mpitsara.
Na izany aza anefa, dia tsy atao ny fanoloana raha toa
mitranga ao anatin'ny telo volana farany alohan'ny vaninandro ahataperan'ny
fe-potoana iasana ny fahabangan-toerana.
Didim-pitondrana ataon’ny Ministry ny Fitsarāna no
mamaritra ny fombafomba arahina amin’ny latsa-bato.
And. 6 – Ny mpikambana
ao amin’ny Filankevitra ambony momba ny mpitsara dia mandray tambiny noho ny
asany ary raha ilaina dia omena tambiny koa izy ireo mba hiantohana ny saran'ny
fampiantranoana sy saran-dalana mandritra ny fotoam-pivoriana ka ny tetiny dia
hoferana amin'ny alālan'ny didim- panjakana raisina eo amin'ny filankevitry ny
Govememanta.
Ny Filankevitra momba ny mpitsara no mampitsahatra
amin’ny asany ny mpikambana ao aminy izay iharan’io tsy fahafaha-miasa io.
Torak’izany ihany koa raha misy fanambarāna na
fitrangan-javatra mifanohitra amin’izay takiana amin’ny fitondran-tenany. Ny
fanapahan-kevitra dia raisina raha mahatratra ny roa ampahatelon’ny mpikambana ireo
Raha tsy tratra io isa io, dia miantso fivoriana faharoa
ao anatin’ny 15 andro raha ela indrindra ny Filoha na ny Filoha lefitra .
Amin’io fivoriana faharoa io, ny Filankevitra ambony momba ny mpitsara dia
afaka mivory na firy na firy ny isan’ny mpikambana
Ny fandraraharana maharitra dia omena mpiasa sy fitaovana
ilaina ahafahany manampy ny Filankevitra
ambony ny mpitsara amin’ny fitantanana ny fizotran’ny asan’ny mpitsara.
Ny fitanana an-tsoratra ny fivoriana tsirairay,
nakatoavin’ny mpikambana rehetra
Ankoatr’ireo tranga izay ny lalāna mihitsy no manome
alalana mba hanao fanambarāna, ny mpikambana rehetra ao amin’ny Filankevitra
ambony momba ny mpitsara sy ny fandraraharana maharitra izay mamoaka manontolo
na amin’ny ampahany ireo tsiambaratelo mikasika ny fizotran’ny asana mpitsara
iray dia ho saziana iray volana hatramin’ny enim-bolana an-tranomaizina sy
mandoa lamandy 100 000 Ariary hatramin’ny 900 000 Ariary.
LOHATENY II
ANJARA RAHARAHA
Noho izany dia izy no manapa-kevitra mikasika indrindra
ny fanendrena, ny fisondrotana ary ny famindran-toeran’ny mpitsara.
Ireo famindran-toerana dia tapahana arakaraka ny
fangatahana natazon’izy ireo ankoatran’ny filāna noho ny asa. Izany dia
raisin’ny Filankevitra ambony momba ny mpitsara amin’ny alalan’ny
fanapahan-kevitra nasiana
Ny fanendrena ireto mpitsara manaraka ireto dia mandika
ireo fepetra voalazan’ireo andalana teo aloha ary manaraka ireto fitsipika
ireto :
Ny Filoha Voalohany sy ny Tonia Mpampanoa Voalohany ao
amin’ny Fitsarana Tampony dia tendrena amin’ny alalān’ny didim-panjakana
raisina eo amin’ny Filankevitry ny Ministra araka ny tolo-kevitry ny Ministry
ny Fitsarāna rehefa avy nakana ny hevitry ny Filankevitra ambony momba ny
mpitsara.
Ny Filohan’ny Fitsarana Fandravana sy ny Tonia Mpampanoa
Voalohany ao amin’io Fitsarāna avo io,ny Filohan’ny Filankevi-panjakana sy ny
Kaomisera jeneralin’ny Tahirim-bolam-panjakana dia tendrena amin’ny alalān’ny
didim-panjakana raisina eo amin’ny Filankevitry ny Ministra araka ny
tolo-kevitry ny Ministry ny Fitsarāna rehefa avy nakāna ny hevitry ny Filankevitra
ambony momba ny mpitsara, indrindra avy amin’ireo mpitsara efa miasa ao amin’ny
Fitsarana tampony ka tranainy indrindra ao aminy laharany farany ambony amin’ny
antokom-pitsarana misahana ny ady ifanaovan’ny tsirairay, ny ady amin’ny
fanjakana na momba ny fitantanam-bolam-panjakana voakasik’izany.
Ireo mpitsara voantendry hisahana andraikitra ambony
amin’ny Fanjakana dia tendrena amin’ny alalan’ny didim-pitondran’ny Ministry ny
Fitsarana.
Ireo mpitsara manao asa ivelan’ny fitsarana dia mahazo
alalana aorian’ny hevitry ny Filankevitra ambony momba ny mpitsara.
Ireo fanapahan-kevitra sy volavolam-panendrena nataon’ny
Filan-kevitra ambony momba ny mpitsara dia mamatotra ny manam-pahefana
tompon’andraikitra amin’ny fanendrena.
Ny Filankevitra no manapaka ny amin’ireo fangatahana
hiditra mivantana ao amin’ny firaisan-draharahan’ny mpitsara ary koa ny amin’ny
fandraiketana amin’ny asa ireo mpitsara mizā-draharaha ary ireo izay apetraka
hiatrika fe-potoana fisedrana.
And. 17 - Ny Filankevitra
ambony momba ny mpitsara no manapa-kevitra mikasika ny fitazonana amperin’asa
noho ny antony araka asa ny mpitsara laharana volohany mahatratra 60 taona
araka ny fepetra voalazan’ny andininy faha 82 amin’ny didy hitsivolana laharana
faha 2005-005 tamin’ny 22 martsa 2006 mikasika ny lalāna fehizoro momba ny sata
mifehy ny mpitsara.
Arakaraka ny fangatahan’ilay mpitsara, dia azon’ny Filankevitra
ambony momba ny mpitsara atao ny manova ny fanapahan-keviny ka mampihena ny
fe-potoana hitazonana hiasa.
Manome ny heviny izy mikasika ny fanovāna io
fehezan-dalāna momba ny fitondran-tenan’ny mpitsara io sy ireo fitsipika momba
izany.
Azon’ny Filankevitra atao ny manapa-kevitra hamoaka
ampahibemaso ny tohiny nomena ny fitairainana.
Azony atao ihany koa ny manomana avy hatrany
tolo-kevitra sy toro-marika izay heveriny ilaina amin’ny fanamafisana ny
fahaleovan-tenan’ny mpitsara.
Na izany aza, dia afaka mandidy ny hisian’ny famotorana
ny Filankevitra eo anatrehan’ny fitoriana napetraka tao amin’ny fandraraharana
maharitra.
Ilay mpitsara dia tsy maintsy maharay ireo
antontan-taratasy ireo farafaha-keliny 15 andro alohan’ny hiatrehany ny Filankevitra
fifehezana.
Ankoatry ny toe-javatra tsy azo anoharana, ka tsy miseho
ilay mpitsara na dia nahazo fiantsoana ara-dalāna aza, dia afaka manapa-kevitra
ny Filankevitra.
Solon-tena iray ny Ministry ny Fitsarāna, tsy mpikambana
amin’ny Filankevitra ambony momba ny mpitsara no manao ny fanenjehana. Henoina
ny takiny.
Henoina koa ny mpiaro. Ary ilay mpitsara enjehina no
manana ny teny farany.
Raha toa tsy tratra io fetr’isa io, miantso fivoriana
faharoa anatin’ny fe-potoana dimy ambin’ny folo andro ny Filoha farafaha elany.
Mandritra io fivoriana faharoa io, mamoaka didy ny Filankevitra na firy na firy
ny isan’ny mpikambana
Ny fanapahan-kevitry ny Filan-kevitra dia tsy maintsy
asiana
Avoaka ampahibemaso ny fanapahan-kevitra.
Ny taratasy manambara ny fanapahan-kevitra noraisin’ny
Filankevitra ambony momba ny mpitsara dia ampahafantarin’ny sekretera jeneraly an’ilay
mpitsara voakasika izany ao anatin’ny iray volana.
LOHATENY III
FEPETRA FAMPIRINDRANA
And. 35 – Ireo fepetra voalazan’ireo andininy faha 10, 13, 15
andalana faha 3, 18 andalana faha 2, 42, 44, 45 andalana faha 1, 46, 47, 48, 49
andalana faha 2, 63 al.3, 67, 77 andalana faha 1 amin’ny didy hitsivolana
laharana faha 2005-005 tamin’ny 22 martsa 2006 mikasika ny lalana fehizoro momba
ny sata mifehy ny mpitsara dia ovāna toy izao :
“
Na
izany aza, azon’ny Filankevitra ambony momba ny mpitsara atao ny mandany
fanapahan-kevitra ka manome alālana ny mpitsara tsirairay hanao raharaha na asa
izay tsy hanohintohina ny haja maha-mpitsara azy sy ny fahaleovantenany. Ny
fangatahana alālana toy izany dia anomezan’ireo lehiben’ny Fitsarana Tampony na
Fitsarana ambony ny heviny, raha ny mikasika ny mpitsara eo ambany fahefany.
Azon’ny
Filankevitra ambony momba ny mpitsara omen-dālana toy izany koa ireo lehiben’ny
Fitsarana Tampony na Fitsarana ambony. “
Alefa any amin’ny Filankevitra ambony momba ny mpitsara
alohan’ny voalohan’ny volana jolay ny taratasy mirakitra ny isa.”
Ny fanolorana mikasika ny mpitsara miasa eny amin’ny
Foibem-pitondran-draharaha ary koa ireo mpitsara miasa any amin’ny Minisitera
hafa dia ataon’ny Ministry ny Fitsarāna ary alefany any amin’ny Filankevitra
ambony momba ny mpitsara.”
And. 46 - “Ny Filankevitra
ambony momba ny mpitsara no manao lisitra iray misy ny anaran’ireo mpitsara
milahatra arak’abidia, arak’ireo manam-pahefana sy ara-tsampana ( Fitsarana
misahana ny ady ifanaovan’ny tsirairay, ady amin’ny Fanjakana sy
fitantanam-bolam-panjakana ), io lisitra io dia azon’ny rehetra jerena
manomboka ny voalohan’ny volana aogositra ka hatramin’ny 30 Septambra, eny
amin’ny fandraharahan’ny Filankevitra ambony momba ny mpitsara sy ny fitsarana rehetra.
Andefasana dika mitovy amin’io lisitra io, ho
fampahafantarana, ny mpitsara tsirairay avy.”
Izany fangatahana izany dia ampitain’ny manampahefana
tokony hanao ny famotorana miaraka amin’ny heviny asiana antonantony.”
And 63 al.3 – “Io fampitāna antontan-taratasin’ ady io dia atao
farafaha-keliny dimy ambinifolo (15) andro alohan’ny hiatrehana ilay mpitsara
ny Filankevitra fifehezana. “
And. 77
al 1 – “Ny fandehanana ho eo amin’ny toeran’ny asa atao
ivelan’ny Fitsarana na ny fahazoana alalāna tsy ho eo am-perin’asa dia tononina
amin’ny alalān’ny didim-pitondrana raisin’ny Minisitry ny fitsarana rehefa avy nakana
ny hevitry ny Filankevitra ambony momba ny mpitsara.” ”
And. 36 – Foana ny andininy faha 8 andalana voalohany sy faha 28,
50, 66 sy 87 ao amin’ny didy hitsivolana laharana faha 2005-005 tamin’ny 22
martsa 2006 mikasika ny lalana fehizoro momba ny sata mifehy ny mpitsara.
LOHATENY IV
FEPETRA TETEZAMITA
LOHATENY V
FEPETRA FARANY
Ø ny didy hitsivolana laharana faha
2001-005 tamin’ny 18 novambra 2001 mikasika ny lalāna fehizoro momba ny sata
mifehy ny mpitsara ;
Ø ny lalāna fehizoro laharana faha
2004-055 tamin’ny 14 febroary 2005 mikasika ny fandaminana, ny fomba fiasa sy
ny anjara asan’ny Filankevi-pirenena momba ny Fitsarana;
Ø ny didim-panjakana laharana faha
2006-819 tamin’ny 30 oktobra 2006 entina hanamafisana ny fanendrena ny
mpikambana ao amin’ny Filankevi-pirenena momba ny Fitsarana.
Hotanterahina izany fa lalāna fehizoro eto amin’ny Fanjakana.
Avoaka
hanan-kery ao
Marc RAVALOMANANA